Over Zelfrealisatie
Via een ‘weg’ en ‘op zoek naar’ een ‘bereiken’ van ‘verlichting’ ?
Er wordt vaak geschreven en gesproken over ‘verlichting’, en over hoe deze verlichting ‘te bereiken’ zou zijn. Daarnaast wordt vaak de vraag gesteld of er wel überhaupt zoiets bestaat als ‘verlichting’.
Maar ook: is er wel iets te bereiken? Bereiken insinueert tevens een weg erheen. Is er wel een weg? Ook zijn mensen op zoek naar. Valt er eigenlijk wel iets te zoeken?
Even straight: streven naar verlichting is een slaapmiddel. Gebaseerd op de essentie van het begrip ‘streven’, dat vrijwel altijd voortkomt uit een identificatie en het hieruit voortkomende ‘willen’. Er is dan een verlicht willen worden en om deze ultieme staat te realiseren, zouden we dus kennelijk van alles moeten gaan doen om het zodoende ook te bereiken. Er moet een weg gevolgd worden die ons dan naar die verlichting zal kunnen brengen. We zoeken dan die weg om die verlichting te vinden.
We kunnen diep vanbinnen goed aanvoelen dat dit – als het gaat om innerlijk vrij worden – helemaal niet klopt, nietwaar? Al dit willen en streven is namelijk gebaseerd op een bepaald idee: het idee van verlichting. Dit streven naar een idee werkt alleen maar meer identificaties in de hand, meer moeten van onszelf, meer zelf-correctie, meer ikjes die zichzelf belangrijk vinden of die moeten worden bestreden, meer innerlijke strijd en verdeeldheid. Want als we even niet (kunnen) leven naar dit idee, dan is er gelijk innerlijk commentaar: innerlijk boe-geroep: de ene ‘ik’ die als een soort politieagent de ander tot de orde roept. Leven we er wél even naar, in onze beleving dan, dan is er innerlijk applaus. Een ‘ik’ die vindt dat we goed bezig zijn. Het gevolg is dat we niks opschieten. Dit alles brengt ons juist innerlijke onvrijheid en innerlijke duurzaamheid is ver te zoeken.
Er bestaan vele bijeenkomsten, satsangs, meditatieweken, workshops vanuit allerlei methoden, overal op de wereld, met als doel die zo gewenste verlichting. Maar de vraag is: waar zijn al die mensen die hier ‘verlichting’ zouden hebben gevonden?
Dit wil geenszins zeggen dat mensen niet hun best doen om tot zichzelf te komen. Het volgen van workshops e.d. komt zeker uit zeer juiste wensen voort, want álles is beter dan dat we ons níét met innerlijke ontwikkeling zouden bezighouden en in mechaniciteit zouden blijven leven.
Zelfrealisatie is onmiddellijk
Er is een ander begrip: Zelfrealisatie. Hierover wordt ook veel gesproken en geschreven. Maar wat zegt ons dit begrip?
Allereerst: wat betekent het om iets te realiseren? Etymologisch komt realiseren voort uit het Latijnse realis wat waar of werkelijk betekent. De essentie van dit woord zit dus in het real. En real is het Engelse woord voor echt. Iets realiseren is dus iets verwerkelijken, tot de werkelijkheid maken, iets waarmaken, iets tot echtheid brengen.
En het zelf in zelfrealisatie? Wat wordt met zelf bedoeld?
Nou, dit is in wezen een-voudig, omdat het non-duale Zelf (met hoofdletter) is wat we in wezen zijn. Ons Zelf is onze diepste zijns-essentie: ikZelf of mijZelf. En onze essentie is non-duaal en dus vanzelfsprekend één-voudig.
Toch zijn we er zo natuurlijk nog niet, want we zeggen juist ‘ik’ tegen van alles en nog wat, niet alleen tegen mij- of ikZelf. We zeggen ‘ik’ tegen vele ikjes waarvan we aannemen dat we die zijn. Hier ligt dan ook het werk: het oplossen van al onze ikjes door ze waar te nemen en niet langer te geloven dat ze waar zouden zijn. Het is dus het oplossen van mindsets, hoe ‘spitritueel’ ze ons ook lijken te zijn.
Zelfrealisatie is onmiddellijk. Dit wil zeggen dat er geen middel is om het te realiseren, anders dan volledig stil te vallen en ons met de zintuigen te verbinden. Dan ervaren we de immense Stilte achter alle beweging en ons Zijn dat hiervan deel uitmaakt. Ons stille Zijn is onze eigen diepste essentie: Bewustzijn in de manifestatie van ons individu-zijn (ons individu, dus onverdeeld zijn). Onze diepste essentie kunnen we zo waar-maken: real-iseren.
Frequentie, duur en diepgang
Maar ja, zul je vragen, waarom zouden we iets moeten waarmaken dat in essentie reeds waar ís? Helemaal gelijk in, want dit Zelf hoeft als zodanig niet te worden waargemaakt, maar in ons te worden blootgelegd door alles wat niét waar is en het in ons afdekt, eraf te wikkelen. Het moet in ons worden geopenbaard door ont-wikkeling, het afwikkelen van onwaarheid. Door het afleggen van wat níét waar is in ons, openbaart mij-Zelf zich aan ons. Door die dingen te láten, die ons hiervan afhouden, ontdekken we de immense Stilte van bewustzijn. Het openbaart zich dan in onze beleving en ervaring, wat ons gelijk doet beseffen dat we het niet hoeven zoeken. Het is er al, én onmiddellijk (even) te ervaren als we wérkelijk waarnemen, met een sattvische staat van geest. Werkelijk waarnemen is het waarnemen vanuit onze essentie, vanuit zelfherinnering, en dus niet vanuit die vele ikjes waar we zo vertrouwd mee zijn en die in leven worden gehouden door onze vele identificaties in onbewustheid.
Zo kunnen we ervaren dat die de hierboven beschreven realisatie weliswaar onmiddellijk is, maar we nemen tevens waar dat dit niet stabiel is. Integendeel. De duur, de frequentie en de diepgang van momenten van zelfherinnering kunnen we namelijk waarnemen en wat zien we? Het is van korte duur, het komt te weinig voor, en de diepgang van de Stilte achter alle beweging kan maar beperkt worden ervaren. Daarom is oefening nodig! Dan komen deze momenten vaker voor, duren na verloop van tijd langer, en ervaren we hierin meer diepgang. De rajastische ‘schichtigheid’ van onze geest neemt af, onze aandachtbundel verbreedt, en de Stilte kunnen we meer en meer ‘meenemen’ (behouden) in onze activiteiten.
WwwWW
Zelfrealisatie is in essentie: ons realiseren dat we niet kunnen zijn wat we kunnen waarnemen. Het is het achterlaten of afleggen van identificaties door ze waar te nemen en te ervaren dat we dit niet zijn. Dit is onmiddellijk te realiseren in zelfherinnering, omdat in zelfherinnering onbewuste identificatie onmogelijk is! Verstokte identificaties, met alle geconditioneerde gedragingen die hieruit voortkomen (vaak door pijn ontwikkelde strategieën vanuit onze kindertijd), krijgen weinig voeding meer als ze in zelfherinnering worden waargenomen en lossen uiteindelijk op, zeker als de hierachter liggende oorzaken worden herkend en geherwaardeerd als oud en niet langer zinnig/toepasselijk in Nu. Maar dit is een innerlijk proces dat je niet zomaar cadeau krijgt.
Is onze zelfrealisatie permanent te maken? Nee, nog niet en voorlopig niet. En misschien wordt het dat wel nooit. We hebben in een werkelijk oordeelloos waarnemen korte momenten van zelfrealisatie en dan zijn we werkelijk even innerlijk vrij! We zijn echter niet in staat deze zelfrealisatie te continueren door de neigingen, behoeftes en conditioneringen die diep liggen verankerd in onze persoonlijkheid (en individuele essentie). We worden in die zin een soort knipperlicht van waarheid. We zullen blijven knipperen (aan-uit-aan-uit, wakker-slaap-wakker-slaap, waarnemend-niet waarnemend) totdat we alle geconditioneerde identificaties hebben achtergelaten en ons innerlijke licht permanent en volop schijnt op alle verschijningen: in én buiten ons.
Straalt dit innerlijke licht in ons permanent, dan zouden we dat best wel verlichting mogen noemen. Innerlijke schaduw is opgelost. Verlichting voortkomend uit permanent praktiserende (weg- en zoektochtloze!) Zelfrealisatie. We worden lichter, want we ontdoen ons van een hoop mentale en emotionele ballast. We zijn lichter omdat ons innerlijke licht niet langer wordt afgedekt, waardoor ook onze omgeving ons als lichter zal ervaren.
Goed beseffen wat we níét zijn, is waar onze praktijk mee begint. Het vanzelfsprekende gevolg is naar waarheid léven: Waarmaken wat we Werkelijk Weten.
Is dit een bereiken? Nee.
Is dit een weg? Nee.
Is dit een zoeken? Nee.
Is dit een onsZelf waar-maken ofwel real-iseren? Ja.
Door dagelijks in en vanuit waarheid te leven en ons niet langer te identificeren met alles wat we níét zijn? Ja!
